NIEPŁODNOŚĆ, A BEZPŁODNOŚĆ - RÓŻNICE

Niepłodność i bezpłodność są terminami, które często używane są zamiennie. Dla osób, które nie mają doświadczeń w tym temacie oba mówią o tym, że para nie może zajść w ciążę, mają problem z doczekaniem się potomstwa. Zasadniczo jest to prawda, bo zarówno w niepłodności, jak i bezpłodności ten brak możliwości zapłodnienia występuje, jednak jest zasadnicza różnica między tymi pojęciami, którą, gdy poznasz, trudno Ci będzie już je pomylić. O tym właśnie dowiesz się z tego artykułu.

Najważniejsza różnica między niepłodnością, a bezpłodnością

Dla mnie jako androloga chirurga niepłodność równoznaczna jest z obniżoną płodnością, to znaczy, że nadal istnieją możliwości jej poprawy, czy wsparcia (poczynając od zmiany stylu życia, przez leczenie farmakologiczne, na leczeniu chirurgicznym kończąc). Bezpłodność natomiast jest to stan, kiedy wykorzystane zostały już wszystkie możliwości leczenia i nie udało się pozyskać plemników, a jako ostatni etap została wykonana biopsja mTESE, w trakcie której również nie znaleziono plemników.

Do tego, w dużym skrócie sprowadzają się obie definicje, ale chętnie je dla Ciebie właśnie tutaj rozwinę.

Kiedy można mówić o niepłodności

Niepłodność dotyczy ok 1,5 miliona par w Polsce, co stanowi ok 15- 20% par w wieku rozrodczym. Czynnik męski i żeński który może odpowiadać za ten stan dzieli się mniej więcej po połowie, co oznacza, że w połowie przypadków zaburzenia płodności leżą po stronie kobiety, a w połowie po stronie mężczyzny.

Najczęściej stosowana definicja, przedstawiona przez WHO mówi o niepłodności, gdy po roku regularnych stosunków płciowych (2- 4 razy w tygodniu), bez stosowania metod antykoncepcji, para nie zachodzi w ciążę.

Jest to moment, w którym powinna rozpocząć się diagnostyka i rozmowy ze specjalistami zajmującymi się płodnością (ginekolog i androlog) w celu sprawdzenia, czy jest możliwość znalezienia przyczyn i rozpoczęcia ewentualnego leczenia.

Oczywiście jeżeli coś Cię niepokoi wcześniej, bądź chcesz się przygotować do roli rodzica z wyprzedzeniem, odwiedź specjalistę i porozmawiaj z nim o swoich planach.

Najczęstsze przyczyny niepłodności męskiej

Niestety lista potencjalnych przyczyn niepłodności męskiej jest długa.

Do czterech najczęstszych przyczyn można zaliczyć:

-Żylaki powrózka nasiennego, czyli inaczej żylaki moszny – występują u ok. 15% męskiego społeczeństwa i oznaczają nic innego, jak poszerzone, niewydolny żyły w okolicach jąder. To z kolei oznacza dla jądra wzrost temperatury i pracę w niesprzyjających warunkach hipogonadyzm, czyli niedobór męskich hormonów, najprościej mówiąc jest to stan, w którym jądra nie wytwarzają wystarczającej ilości testosteronu.

-Wnętrostwo, wada rozwojowa z okresu noworodkowego, która polega na niewłaściwym umieszczeniu jednego lub obu jąder w jamie brzusznej lub kanale pachwinowym zamiast w mosznie

-Przyczyny onkologiczne, czyli przebyte leczenie przeciwnowotworowe, zarówno chemio- jak i radioterapia, mogą doprowadzić do uszkodzenia jąder i tym samym trwale lub czasowo obniżyć płodność męską.

-Inne przyczyny:

• • czynniki genetyczne, czyli mutacje genetyczne, które mogą wpłynąć zarówno na płodność męską, jak i na sam płód
  • zaburzenia anatomiczne jak opisane już wcześniej wnętrostwo lub brak nasieniowodów, a także inne zaburzenia układu moczowo- płciowego
  • rosnące w siłę czynniki środowiskowe, czyli szeroko rozumiany styl życia

Tak jak pisałem już wcześniej, oprócz tego, że przyczyn męskiej niepłodności może być wiele, w blisko 50% przypadków niepłodności pary obecny jest czynnik męski, a za ok 30% tych przypadków odpowiada TYLKO męski czynnik. Co więcej, u większości mężczyzn takich czynników jest więcej niż jeden.

Dobra wiadomość jest jednak taka, że na większość z nich masz naprawdę realny wpływ. Sprawdź jakie pierwsze kroki możesz podjąć na drodze do poprawy męskiej płodności TUTAJ.

Niestety, sytuacji nie ułatwia fakt, że nadal 30% niepłodności męskiej to tzw. NIEPŁODNOŚĆ IDIOPATYCZNA, czyli niepłodność nieznanego pochodzenia, jednak ją również można leczyć! Oczywiście tutaj należy zacząć od diagnostyki i wykluczania, ale rozważyć też warto stymulację płodności, np. farmakologiczną lub suplementacyjną.

Długa droga do zdiagnozowania bezpłodności

Kiedy u mężczyzny zostaje zdiagnozowania niepłodność, wraz ze swoim lekarzem planują szereg działań mających na celu najpierw znalezienie przyczyny problemu, później zaplanowanie leczenia, bądź innych ruchów, mających na celu poprawę płodności.

Wszystko to sprowadza się do jednego: do próby polepszenia jakości nasienia, w celu uzyskania plemników, żywych, możliwie dobrej jakości, teoretycznie zdolnych do zapłodnienia.

Dopóki plemniki pojawiają się w nasieniu istnieją różne możliwości leczenia, wspierania i stosowania rozwiązań, które ostatecznie mogą doprowadzić do ciąży naturalnej lub do rozrodu wspomaganego.

A co w sytuacji, gdy w ejakulacie brak plemników? Wtedy mówimy o azoospermii, która jednak jeszcze wcale nie oznacza bezpłodności. Pomimo braku plemników w nasieniu, cały czas mogą być one produkowane w jądrach. Nowoczesne metody zabiegowe proponują takim pacjentom rozwiązania w postaci biopsji. Najbardziej skuteczna, z racji swojej niezwykłej precyzji może okazać się mikrochirurgiczna biopsja MTESE, w wyniku której istnieje możliwość znalezienia pomiędzy nieaktywnymi kanalikami nasiennymi tych, które zawierają plemniki. Pozyskane plemniki mogą być wykorzystane do rozrodu wspomaganego ICSI.

Dopiero gdy w tej najbardziej dokładnej biopsji nie zostaną znalezione żadne plemniki należy uznać, że wszelkie metody diagnostyczne i lecznicze zostały wyczerpane i pacjent jest bezpłodny.

Jak widzisz niepłodność i bezpłodność to dwa zupełnie różne pojęcia, chociaż brzmiące podobnie. Zdiagnozowanie u pacjenta niepłodności właściwie otwiera drogę do rozpoczęcia poszukiwania przyczyn, wspierania, suplementacji, leczenia, zarówno farmakologicznego, jak i chirurgicznego. Wszelkie te działania mają na celu poprawę lub przywrócenie płodności męskiej. Dopiero na ich końcu, po wyczerpaniu wszelkich możliwości, gdy w biopsji o najwyższej dokładności nie znaleziono plemników, wcześniej nigdy ich nie widziano zarówno w badaniu nasienia jak i w innych badaniach, androlog może uznać, że pacjent jest bezpłodny. Wydanie tak trudnej diagnozy jak “bezpłodny” powinno odbyć się z bardzo dużą rozwagą – w takiej sytuacji zawsze warto rozważyć drugą opinię, której celem nie jest zakwestionowaniem działań innych specjalistów, a ponowne zapoznanie się z dokumentacją i potwierdzenie, że wszystkie możliwości zostały wykorzystane i zostało to zrobione najlepiej jak się da.