Co to jest badanie AMH?

Hormon AMH to u kobiety kluczowy wskaźnik rezerwy jajnikowej i szans na zajście w ciążę. W tym artykule opowiem Ci, kiedy warto zbadać AMH i co oznacza jego wynik – także w kontekście wspólnego planowania rodziny z partnerem.

Choć jako androlog zajmuję się płodnością męską, coraz częściej spotykam się z pytaniami od par, które szukają kompleksowych informacji dotyczących całego procesu diagnostyki niepłodności. Jednym z częstszych tematów poruszanych przez moich pacjentów – nie tylko kobiety – jest badanie AMH. Mężczyźni, którzy aktywnie uczestniczą w procesie diagnostycznym, również chcą rozumieć znaczenie tego hormonu i jego wpływ na planowanie potomstwa. Dlatego ten artykuł kieruję do par, które próbują zajść w ciążę – i chcą zrozumieć, co oznacza poziom AMH, kiedy warto go zbadać i jak interpretować wynik w szerszym kontekście.

AMH – co to za hormon?

AMH, czyli hormon antymüllerowski, to białko wytwarzane przez komórki ziarniste w pęcherzykach jajnikowych kobiety. Pełni on rolę wskaźnika tzw. rezerwy jajnikowej – czyli liczby pęcherzyków jajnikowych, które mogą w przyszłości przekształcić się w komórki jajowe. Rezerwa jajnikowa nie ma wpływu na jakość komórek, ale mówi nam, ile czasu pozostało na naturalne lub wspomagane poczęcie.

W praktyce, poziom AMH wskazuje, jak jajniki zareagują na ewentualną stymulację hormonalną – np. przy in vitro – i czy występuje ryzyko przedwczesnego wygasania czynności jajników. Badanie AMH można wykonać w dowolnym dniu cyklu, bo jego poziom nie podlega tak silnym wahaniom jak np. estradiol czy LH.

Kiedy warto wykonać badanie AMH?

Badanie to polecane jest kobietom, które:

• mają trudności z zajściem w ciążę,
• planują macierzyństwo w późniejszym wieku,
• przygotowują się do procedury in vitro,
• podejrzewają zespół policystycznych jajników (PCOS),
• przeszły leczenie onkologiczne,
• mają nieregularne cykle lub przedwczesne objawy menopauzy.

Jest to badanie z krwi, szybkie, bezpieczne i dostępne w niemal każdym laboratorium.

Niskie i wysokie wartości AMH – co oznaczają?

• Niski poziom AMH sugeruje zmniejszoną rezerwę jajnikową. Może to oznaczać, że liczba komórek jajowych jest ograniczona, a szanse na ciążę – niższe. Nie oznacza to jednak braku możliwości zajścia w ciążę. Często potrzebna jest po prostu szybsza reakcja i indywidualnie dobrany plan leczenia.
• Wysoki poziom AMH, szczególnie przy braku owulacji, może świadczyć o PCOS. W tej sytuacji liczba pęcherzyków jest duża, ale ich jakość i regularność
  dojrzewania mogą być zaburzone.

Warto pamiętać, że AMH nie mówi nic o jakości komórek jajowych – a jakość ta spada wraz z wiekiem. Dlatego interpretacja poziomu AMH zawsze powinna być łączona z wiekiem kobiety i innymi parametrami hormonalnymi.

Co wynik AMH oznacza dla pary?

Choć AMH oznacza się u kobiety, jego wartość ma ogromne znaczenie także dla mężczyzny – jako partnera w planowaniu rodziny.

Dlaczego? Bo niska rezerwa jajnikowa u kobiety wymaga szybszego działania, także ze strony mężczyzny. W takiej sytuacji warto jednocześnie sprawdzić jakość nasienia, fragmentację DNA plemników i ewentualnie rozważyć suplementację czy zmianę stylu życia. Para, która zyska wiedzę o ograniczeniach czasowych, może podjąć świadome decyzje – np. o rozpoczęciu leczenia, zamrożeniu komórek lub wyborze metody wspomaganego rozrodu.

A czy AMH bada się u mężczyzn?

Tak, choć rzadko. AMH jest również produkowany przez komórki Sertoliego w jądrach mężczyzny. Jego rola jest kluczowa w okresie płodowym – odpowiada za zanik przewodów Müllera, czyli struktur, z których u płodu żeńskiego rozwijają się macica i jajowody.

W dorosłym życiu poziom AMH u mężczyzny stopniowo maleje i nie jest rutynowo wykorzystywany w diagnostyce niepłodności. Jego oznaczenie może być pomocne w szczególnych przypadkach – np. przy ocenie pracy komórek Sertoliego, rozpoznaniu niektórych zaburzeń różnicowania płci, czy kwalifikacji do biopsji jąder w przypadku azoospermii.

Czy niski AMH to koniec marzeń o ciąży?

Zdecydowanie nie. Niski poziom AMH może być sygnałem ostrzegawczym, ale nie wyrokiem. Istnieje wiele przypadków ciąż naturalnych u kobiet z bardzo niskim AMH – o ile są młode i mają regularne owulacje. Z drugiej strony wysoki AMH, np. w PCOS, nie gwarantuje sukcesu – może wręcz wymagać leczenia hormonalnego, by umożliwić
prawidłowe dojrzewanie komórek jajowych.

Dlatego interpretacja wyników zawsze powinna należeć do lekarza – ginekologa lub endokrynologa rozrodu, a najlepiej: do zespołu specjalistów, w tym androloga, gdy planowanie rodziny dotyczy pary.

Płodność to temat dla dwojga

Warto podkreślić: badanie AMH, choć technicznie wykonuje się u kobiety, ma znaczenie dla całej pary. Wiedza o rezerwie jajnikowej powinna iść w parze z oceną nasienia i wspólnym planem dalszego postępowania. Dzięki temu można uniknąć straty czasu, nieporozumień i frustracji.

Jeśli jesteś mężczyzną, który wspiera swoją partnerkę w tej drodze – wiedz, że to bardzo ważne. Wspólna diagnostyka to szybsza droga do celu.

Nie trać czasu i sprawdź swoją męską płodność już teraz – UMÓW KONSULTACJĘ